HISTORIE
HISTORIE
THEATER-, CONCERT- EN TOONZAAL
Theater Astoria wordt in 1925 gebouwd onder architectuur van de heer Van der Schaaf. In die tijd draagt het de naam Zaal Beskers. Het ontwerp wordt gekenmerkt door een typisch twintigste-eeuwse Art Deco stijl en telt vele historische elementen uit die periode, gekenmerkt door strakke lijnen en geometrische patronen.
Het gebouw wordt ontworpen als theater-, toon- en concertzaal. Vanaf de twintiger jaren van de vorige eeuw staan vrijwel alle bekende Nederlandse artiesten uit die tijd op het podium.
BIOSCOOP ASTORIA
In 1947 wordt Zaal Beskers uitgebreid met een bioscoopfunctie. Omdat het gebouw is ontworpen als theater-, toon- en concertzaal, is een verbouwing noodzakelijk. Op de tweede etage wordt een ruimte omgebouwd tot projectieruimte en in de zaal worden verschillende muren aangebracht om ruim vijfhonderd bezoekers in goede banen naar hun zitplaats te kunnen leiden. Om de bioscoop voldoende te kunnen verduisteren worden alle raampartijen dicht gemetseld. Jaren later worden ook de buitenzijden van de ramen bedekt met platen. Gedurende vele jaren zorgt dit voor een doffe en gesloten aanblik van het gebouw. Noemenswaardig is echter dat juist deze ingrepen erop hebben toegezien dat de meeste authentieke glas-in-lood-ramen tot op de dag van vandaag behouden zijn gebleven.
Op de tweede etage van de bioscoop bevindt zich de projectieruimte. Een kleine stenen trap leidt naar een intieme ruimte met een groots karakter. Twee grote betonnen blokken op de vloer vormen de sokkels voor de gietijzeren frames van de filmprojectoren. Door kleine vierkante gaten in de muur schijnt het licht van de projectoren op het filmdoek, dat zich tientallen meters verderop boven de bühne bevindt. De eerste film die in Bioscoop Astoria wordt getoond is de avonturenfilm 'De zoon van Monte Cristo', maar ook 'Some Like it Hot' met Marilyn Monroe passeert de revue in Bioscoop Astoria. In de pauze kan een ijsje of snoep worden gekocht. Heden ten dage mag Theater Astoria soms oud-bezoekers ontvangen die warme herinneringen delen over deze tijd.
Ter ere van de rijke geschiedenis van het theater staat op de eerste etage een filmprojector uit 1924 van de firma Ernemann. De 180 centimeter hoge en 130 centimeter lange projector weegt ruim tweehonderdvijftig kilogram. Vandaag de dag bestaan nog maar weinig filmrollen die afgespeeld kunnen worden op dergelijke projectoren. De reden hiervan is dat deze filmrollen, na vertoning, werden vernietigd om ongecontroleerde distributie te voorkomen.
RESTAURATIE
GELEIDELIJK VERVAL
Medio jaren zestig van de vorige eeuw ontstaan uitdagingen voor de bioscoopbranche. Zowel interne problemen (zoals financiering, exploitatiemethoden en het distributiestelsel) alsmede externe problemen (zoals structurele veranderingen in de vrijetijdsbesteding) zorgen ervoor dat het bioscoopbezoek als gewoonteverschijnsel voor een groot deel verdwijnt. Ook vormen nieuwe technische ontwikkelingen een uitdaging voor de bioscoopbranche, de televisie groeit uit tot een massamedium dat in 1961 al in een miljoen Nederlandse huiskamers te vinden is. Ten gevolge van deze veranderingen wordt eind jaren zestig de laatste film gedraaid in Bioscoop Astoria.
Gedurende de dertig daaropvolgende jaren wordt het gebouw gebruikt voor diverse doeleinden: als bandencentrum, jongerencentrum en voor telemail activiteiten. Na jaren gediend te hebben als opslag, wordt het gebouw verwaarloosd. Er volgt een periode van verval en het gebouw staat meermaals op de nominatie gesloopt te worden. Eind vorige eeuw komt de sloop heel dichtbij, als een prestigieus plan opduikt voor de bouw van een supermarkt met daarboven 22 appartementen. Gelukkig wordt de uitvoering van het plan ternauwernood verijdeld.
OORSPRONKELIJKE ART DECO STIJL
Dat Theater Astoria in oude luister is hersteld, is te danken aan het enthousiasme en de gedrevenheid van de huidige eigenaren Marianne en Eddy de Vries. In 1996 is het theater, door particulier initiatief, zowel van de buiten- als de binnenkant volledig gerestaureerd.
Door de restauratie komt de Art Deco signatuur van architect Van der Schaaf weer volledig tot haar recht. De kenmerken van deze vroeg twintigste-eeuwse stijlbeweging zijn terug te zien in strakke lijnen, prachtige glas-in-loodramen, houten lambriseringen, gedurfde geometrische patronen en een levendig kleurenpalet. Art Deco vormt een belangrijk onderdeel van onze culturele erfenis en heeft een blijvende impact gehad op de kunstwereld. Vandaag de dag worden de gebruikte ambachtelijke technieken en hoogwaardige materialen, de kwaliteit en de vakmanschap nog steeds erg gewaardeerd. Wil je je verder verdiepen in deze stijl? Bekijk deze
publicaties.
De entree wordt verlicht door twee hanglampen geassembleerd aan een lange pendel. De spectaculaire glaskappen zijn mondgeblazen en bestaan uit opaal wit glas. De lampen hebben meerdere etages in twaalfhoekige vorm. Art Deco puur sang. In de theaterzaal staan verschillende Art Deco meubels, zoals een kapel vitrinekast uit België, lederen clubzetels en een rooktafel. Op het podium is een woonkamer uit het jaar 1920 tastbare realiteit geworden. Tussen de met bloemen gedecoreerde zetels staat een fraaie sofa uit Duitsland. De sofa zit heerlijk, alleen de spiraalveren legt haar antieke oorsprong bloot.
In het theater zijn verscheidene kunstvoorwerpen te bezichtigen uit de jaren 1890 tot 1930. Zo heeft men in de VIP-Loge, zittende in een theaterstoel uit het
Alte Oper Frankfurt, zicht op een prachtige Belgische Art Deco kroonluchter. De kroonluchter is gemaakt van massief brons en weegt maar liefst dertig kilogram. Ook glaskunst is te bezichtigen. Op een zuil schittert het amber-kleurige glas van een vaas gemaakt in de kristal- en glasfabriek Val Saint Lambert te Seraing (België). De vaas is ontworpen door Rene Delvenne en Charles Gaffart en maakt onderdeel uit van de beroemde Luxval serie, ontworpen ter gelegenheid van de Olympische spelen van 1936. In de vitrinekasten schitteren kleinere objecten zoals sieraden en hoedenpennen. Door deze Art Deco en Art Nouveau kunstvoorwerpen te tonen, tezamen met de jaren twintig inrichting, is de jaren '20 sfeer compleet.
RESTAURATIEPROJECTEN
We delen graag ons enthousiasme over de restauratie. Wil je op de hoogte blijven van de voortgang van restauratieprojecten? Schrijf je dan nu in voor onze nieuwsbrief en ontvang deze ieder kwartaal.
HUIDIGE PROJECTEN
HERSTEL VAN DE LOGE
Nu het herstel van de raampartij in de voorgevel is afgerond, gaan we verder met het herstellen van de aangrenzende ruimte, de Loge.
Om de ruimte terug te brengen naar hoe deze is ontworpen in 1924, wordt de zijmuur verwijderd en staat de ruimte weer in verbinding met de trapopgang. Het raam aan de rechter buitenzijde van het gebouw, wordt geopend en herstelt en de volledige trapopgang, van de begane grond tot en met de Loge, wordt gerestaureerd. Daarnaast worden cosmetische werkzaamheden verricht, zoals het vervangen van de muurbekleding. Hiervoor staan we in contact met een bedrijf in het Verenigd Koninkrijk. We hopen aan het einde van dit jaar te kunnen zeggen, dat ook deze ruimte weer is herstelt in originele staat.
ENERGIEBESPARENDE MAATREGELEN
Ook bij het restaureren en onderhouden van Astoria zijn duurzaamheid en energiebesparende maatregelen niet meer weg te denken. Omdat de combinatie van duurzaam energiegebruik en een oud monument niet vanzelfsprekend is, zijn we druk bezig met het bedenken van toekomstbestendige oplossingen voor het energieverbruik, die recht doen aan het monumentale karakter van het theater. Een van de mogelijkheden die we onderzoeken is het aanbrengen van zonnepanelen op het platte dak, niet zichtbaar vanaf de straat.
VOORGAANDE PROJECTEN
HERSTEL RAAMPARTIJ VOORGEVEL
Al sinds jaar en dag is het onze wens om de raampartij aan de voorgevel te herstellen. Ten tijde van de bioscoop is deze raampartij vrijwel volledig dichtgemetseld, zodat de aangrenzende ruimte gebruikt kon worden als operatorkamer. Slechts één van de 12 ruiten bleef zichtbaar, de rest verdween achter de opgemetselde muur.
Nu, 80 jaar later hebben we de raampartij weer volledig geopend. Hiervoor was een grote en grondige verbouwing nodig, die letterlijk het nodige stof deed opwaaien. Het eindresultaat zal je, als liefhebber van Art Deco, zeker verblijden!
VERDUURZAMING VERLICHTING
We zijn volop bezig met het verduurzamen van het theater. In de afgelopen weken zijn we volledig overgegaan op ledverlichting. Een belangrijke, maar veelomvattende operatie. We hebben meer dan 40 meter gootverlichting vervangen. Deze lampen verlichten van voor tot achter de binnenkant het gebouw. Om de verlichting in de meters brede kroonluchter te vervangen, is deze volledig naar beneden getakeld. Ook de lampen aan de buitenzijde van het theater zijn vervangen door duurzame ledverlichting, zodat we ook in de donkere winterdagen kunnen genieten van monumentaal erfgoed.
STRAK IN DE LAK!
Gelukt! We zijn opnieuw een stap dichterbij het terugbrengen van het theater in haar oorspronkelijke stijl. Het schilderwerk aan de buitenkant van het pand moest volledig worden vernieuwd. De steiger is onlangs weggehaald, waardoor de geschilderde kozijnen weer prachtig te bewonderen zijn. Het gebouw komt dus weer mooi uit de verf, zoals door de architect is bedoeld. Kom het resultaat bekijken!
MUURBEKLEDING VAN GORDON CONWAY
In de entree pronkt nu behang dat in de jaren dertig van de vorige eeuw de muren bekleedde. Het gedurfde geometrische patroon komt uit een archiefdocument van 1930 en belichaamt het Art Deco tijdperk. Het behang is vernoemd naar grafisch ontwerpster Gordon Conway (1894 - 1956). Conway tekende, gedurende haar tweeëntwintig jaar lange carrière, ongeveer 5000 ontwerpen. Ook ontwierp ze honderden kostuums en decors voor theater- en filmproducties. Conway was een opmerkelijke vrouw, niet alleen vanwege haar talent, maar ook vanwege haar vermogen invloed uit te oefenen op de wens van vrouwen voor meer culturele, seksuele en juridische vrijheden. Ze was bekend om haar tekeningen van wereldwijze en onafhankelijke vrouwen, de zogenoemde 'New Women'.
TIJD VOOR EEN NIEUW SAUSJE
Van buiten is niks te zien, maar binnen speelt zich veel af. Na het uitvoeren van kleurenonderzoek, is de keuze gevallen voor de kleur groen. Een kleur die precies past in het tijdsbeeld van de jaren ’20. De nieuwe muurverf zit er al voor een groot deel op. Over een aantal weken zullen de muren weer stralen als vanouds.
THEATERNIEUWS
Nieuwsgierig geworden naar het theater? Hier lees en luister je wat over het theater verscheen in kranten, magazines en op de radio.
PUBLICATIES
Wil je meer te weten komen over de fascinerende Art Deco stijl en diens invloed op architectuur, interieurontwerp, mode en beeldende kunst? Hieronder hebben we enkele inspirerende boekensuggesties op een rij gezet.
De kenmerkende asymmetrie, gebogen lijnen en decoratiemotieven uit de Art Nouveau stijl hebben voor een groot deel de architectuur en vormgeving van de late 19e en vroege 20e eeuw bepaald. Heeft deze stijl je aandacht gewekt? Bekijk dan eens onderstaande boekensuggesties.
ADRES
Wooldseweg 5
7101 HT Winterswijk
GA NAAR
NIEUWSBRIEF
Ontvang ieder kwartaal de nieuwsbrief en blijf op de hoogte.
Schrijf u in voor de nieuwsbrief
K.v.K. 08.07.51.79 | Privacyverklaring | Algemene Voorwaarden